Czym jest podatek VAT?

"Podatek VAT" - każdy z nas na pewno słyszał to określenie. Jednak czy naprawdę wiemy, czym on jest? Kiedy powinien zostać zapłacony? I kto musi uiścić taką opłatę? Ten obowiązujący w Polsce od 1993 roku podatek ma duże znaczenie dla każdego z nas. Kluczową rolę odgrywa jednak dla przedsiębiorców, którzy prowadzą własną firmę lub dopiero planują podjęcie działalności. Nasz artykuł przybliża podstawowe informacje na ten temat.

Podatek VAT - czyli co?

Podatek VAT, czyli "value added tax" oznacza "podatek od wartości dodanej" (niekiedy możemy spotkać się również ze skrótem PTU, który tłumaczymy, jako Podatek od Towarów i Usług). VAT to podatek pośredni od wartości dodanej, który jest pobierany na każdym z etapów obrotu towarów oraz usług. Jego funkcjonowanie w naszym kraju reguluje ustawa VAT uchwalona 8 stycznia 1993 roku, która z czasem została wzbogacona o przepisy unijne.

Kto płaci VAT? Zgodnie z obowiązujmy przepisami, podatek ten dotyczy osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych wykonujących samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultat takiej działalności. Co to oznacza? Mówiąc w uproszeniu podatek VAT płacą głównie firmy, czyli przedsiębiorcy jednoosobowi i wszystkie rodzaje spółek. Niekiedy zdarza się także, że podatnikami VAT są osoby fizyczne, które wynajmują lokale na cele użytkowe, np. aby prowadzić na danej przestrzeni sklep.

Należy pamiętać, że podatek VAT nie jest płacony bezpośrednio w Urzędzie Skarbowym. Do jego uiszczenia dochodzi w momencie nabycia towaru lub usługi, ponieważ zawiera się on w  tzw. cenie brutto. W świetle prawa VAT płacony jest przez przedsiębiorcę, jednak w praktyce opłatę tą ponosi finalny odbiorca danego towaru lub usługi. W skrócie: podatek VAT wliczony jest w cenę produktów, co oznacza, że opłaca go klient, jednak sama opłata wnoszona jest przez przedsiębiorcę, który jest odpowiedzialny przed Urzędem Skarbowym.

Obowiązujące stawki

Podatek VAT podzielony jest na kilka podgrup. Aktualnie obowiązujące stawki to:

  • 23%, czyli podstawowa stawka podatku VAT,
  • 8%, czyli stawka obniżona, dotycząca robót budowlano-montażowych, remontów, robót konserwacyjnych związanych z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą,
  • 5%, czyli stawka obniżona dla m.in. produktów rolnych, inwentarza żywego, książek, a także czasopism specjalistycznych,  
  • 0%, czyli stawka dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz eksportu towarów. 

Sposób rozliczania

Podatek VAT można obliczyć, stosując następujące wyliczenia:

podatek VAT = cena netto x stawka podatku VAT

Podatek ten jest rozliczany miesięcznie lub kwartalnie w zależności od naszej deklaracji złożonej w Urzędzie Skarbowym. Warto jednak dodać, że drugi rodzaj rozliczenia jest możliwy jedynie w przypadku firm działających dłużej niż rok. 

Jak dokonuje się takiego rozliczenia? Przedsiębiorca sumuje wartość zakupów poczynionych w trakcie danego okresu, a jednocześnie sumuje wartość sprzedaży towarów i usług. Otrzymane wartości należy wykazać w specjalnej deklaracji dostarczanej do Urzędu Skarbowego. Następnym krokiem jest ustalenie różnicy między podatkiem naliczonym a należnym - kwota ta jest wpłacana na rachunek bankowy wspomnianej instytucji.

O czym warto pamiętać?

Rozliczanie podatku VAT jest jedną z najważniejszych kwestii, o które musi zadbać przedsiębiorca. Warto więc pamiętać, że każdy podatnik VAT musi:

  • dokonać zgłoszenia rejestracyjnego przez złożenie formularza VAT-R do naczelnika Urzędu Skarbowego; zgłoszenie to musi zostać przesłane przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej,
  • składać deklaracje podatkowe, czyli deklaracje VAT-7 lub VAT-7K w cyklach miesięcznych lub kwartalnych do 25 dnia każdego miesiąca albo do 25 dnia w miesiącu następującym po danym kwartale,
  • wystawiać faktury, nie później niż 15 dnia kolejnego miesiąca, czyli miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę.

Pamiętanie o powyższych krokach jest istotne tym bardziej, że poprawność w kwestii podatku VAT podlega ścisłej kontroli. W Polsce obowiązują coraz nowsze przepisy, które mają na celu zapobieganiu powstawania tzw. luki podatkowej. Niektóre z tych narzędzi, to tzw. split payment, czyli mechanizm podzielonej płatności, a także biała lista podatników VAT.

Co ciekawe, firma może skorzystać z podmiotowego zwolnienia z podatku VAT. Wydanie takiej decyzji musi opierać się jednak na konkretnych przesłankach. Dodatkowo ustawa o podatku VAT przewiduje zwolnienie z płatności jedynie przedsiębiorstwa, których przychody za poprzedni rok nie przekroczą 200 000 zł.  

Nasza oferta

Jak widać, prowadzenie własnej firmy wiąże się z wieloma formalnościami i koniecznością posiadania szerokiej wiedzy. Co jednak zrobić w sytuacji, gdy nie mamy czasu, ani ochoty na zagłębianie się w finansowe zawiłości? Rozwiązaniem jest skorzystanie z naszych usług. 

Jako grono specjalistów od lat pomagamy naszym klientom w zarządzaniu ich zasobami. Wyspecjalizowaliśmy się we współpracy z biznesem - zarówno jeśli chodzi o jednoosobowe działalności gospodarcze, jak i wielkie korporacje. Nasza oferta obejmuje m.in.:

Co wyróżnia naszą firmę? Przede wszystkim pełen profesjonalizm i terminowe wykonywanie zleceń. Każdego z naszych klientów traktujemy indywidualnie, a w rozmowach stawiamy na zrozumienie. By uniknąć jakichkolwiek nieporozumień, wszelkie zawiłości tłumaczymy w sposób przejrzysty i konkretny. Już dziś sprawdź, jak możemy pomóc Twojej firmie!